Rechtbank Haarlem
Gemachtigde eiseres: mr. L.J. van Manen,
Gemachtigde gedaagde Royal Schiphol Group N.V.: mr. A.F. Fernhout
Rechter: mr. P.M. Wamsteker
Het geschil heeft een internationaal karakter. De geportretteerde 'Flying Doctor' woont niet in Nederland en vreest sociale en veiligheidsaspecten in haar land. Dat gedeelte laat ik buiten beschouwing.
"1.1. [eiseres] heeft bij dagvaarding van 15 oktober 2019 een vordering tegen Schiphol ingesteld. Schiphol heeft bij incidentele conclusie zekerheidsstelling van de proceskosten ex 224 Rv gevorderd. Nadat partijen over en weer op elkaars stellingen in het incident hebben gereageerd heeft de kantonrechter deze incidentele vordering bij vonnis van 1 april 2020 afgewezen."
Het incident heeft de proceskosten doen oplopen en de procedure met bijna een halfjaar vertraagd.
"2.5. Ergens in 2018 heeft [eiseres] aan [de Stichting] te kennen gegeven dat zij wilde dat het gebruik van haar portret op Schiphol zou worden stopgezet. [de Stichting] en [eiseres] hebben daarover op 21 november 2018 een schikkingsovereenkomst gesloten en [de Stichting] heeft vervolgens aan Schiphol laten weten dat het betreffende artwork met de foto van [eiseres] niet meer gebruikt kon worden. Schiphol heeft het betreffende artwork vervolgens van haar billboards verwijderd."
"2.6. Op 28 januari 2019* is om 15:23 uur* op de website van [het Platform], een platform dat zich bezig houdt met marketing, media en communicatie en zich richt op partijen die werkzaam zijn in deze segmenten, een artikel van Schiphol, aangeleverd door Schiphol media, (…) de volgende foto van [eiseres] (hierna ook: de foto van [eiseres] ) geplaatst"
"2.7. Op 29 januari 2019 heeft [de Stichting] Schiphol er op gewezen dat de foto van [eiseres] niet gebruikt had mogen worden. Schiphol heeft [het Platform] direct verzocht de foto van [eiseres] te verwijderen. Op 29 januari 2019* om 14:23 uur* is de foto van [eiseres] vervangen"
"2.8. Voor zover kon worden nagegaan was het artikel met de foto van [eiseres] , tot het moment van het verwijderen van de foto, door circa 73 mensen bekeken."
Een onbewezen stelling.
"2.9. Begin mei 2019 raakten [eiseres] en haar advocaat op de hoogte van het gebruik van de foto van [eiseres] op [het Platform].nl. Op 8 mei 2019 heeft de advocaat van [eiseres] Schiphol aangeschreven met het verzoek in overleg te treden over een vorm van compensatie door Schiphol aan [eiseres] . Er is telefonisch en schriftelijk overleg gevoerd maar partijen hebben geen overeenstemming bereikt. Op 5 augustus 2019 heeft Schiphol [eiseres] een bedrag van € 1.500,00 aangeboden. Dit aanbod heeft Schiphol op 13 september 2019 herhaald."
€ 1.500,- vind ik een hoog schikkingsbedrag voor een foto die slechts 73x zou zijn bekeken. Mogelijk stond de foto nog op de server. Mogelijk was de foto nog ergens anders gebruikt. Mogelijk was de foto op het platform vervangen door een andere portretfoto van eiseres. Mogelijk wilde eiseres gecompenseerd worden voor het gebruik van haar portret op de billboards. Mogelijk waren in mei 2019 nog niet alle billboards met haar portretfoto verwijderd.
"3.1. [eiseres] vordert – samengevat - dat de kantonrechter voor recht zal verklaren dat Schiphol inbreuk heeft gemaakt op haar portretrecht en privacy door het verveelvoudigen en openbaar (laten) maken van haar portret en andere op het portret zichtbare persoonsgegevens (naam (naamkaartje) en beroep (in uniform afgebeeld) en aansprakelijk is voor de als gevolg daarvan door haar geleden schade en dat de kantonrechter Schiphol zal veroordelen tot betaling van € 23.000,- aan schadevergoeding (bestaande – ingeval van toepasselijkheid van Nederlands recht) uit € 5.000,- aan immateriële schadevergoeding voor schending van de privacy van [eiseres] en € 18.000,- aan materiële schadevergoeding voor schending van het commercieel portretrecht van [eiseres] vanwege de verzilverbare populariteit)"
"4.1 (…) Daarbij voert Schiphol aan dat het maar de vraag is of er mensen uit de gemeenschap van [eiseres] kennis hebben kunnen nemen van een Nederlandstalig bericht, op een Nederlandse website, gericht op Nederlands publiek dat slechts 23 uur zichtbaar is geweest."
"5.12 (...) De in artikel 21 Aw neergelegde norm brengt voorts mee dat geportretteerden niet behoeven toe te laten dat hun in de uitoefening van hun beroep verworven populariteit commercieel wordt geëxploiteerd door openbaarmaking van hun portretten, zonder dat zij daarvoor een vergoeding ontvangen."
Schending artikel 21 Aw toegewezen.
"5.15 (…) Op deze gronden is het op een dergelijke wijze gebruiken van een portret in beginsel aan te merken als een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de geportretteerde (strijd met artikel 8 EVRM)."
Schending artikel 8 EVRM toegewezen.
"5.19. (…) De kantonrechter ziet zich vervolgens gesteld voor de vraag of sprake is van een datalek van deze persoonsgegevens (portret, naam en beroep) in de zin van artikel 4 sub 12 AVG. Daarvan is naar het oordeel van de kantonrechter sprake (...) leidt tot de ongeoorloofde toegang tot bij Schiphol opgeslagen of anderszins verwerkte gegevens. Met [eiseres] is de kantonrechter verder van oordeel dat aan de beginselen van artikel 5 lid 1 onder a en b AVG niet is voldaan, nu deze verwerking voor [eiseres] niet kenbaar was en bovendien buiten het – in het kader van de campagne van [de Stichting] op Schiphol – toegestane gebruik viel."
"5.19. (…) De kantonrechter ziet zich vervolgens gesteld voor de vraag of sprake is van een datalek van deze persoonsgegevens (portret, naam en beroep) in de zin van artikel 4 sub 12 AVG. Daarvan is naar het oordeel van de kantonrechter sprake (...) leidt tot de ongeoorloofde toegang tot bij Schiphol opgeslagen of anderszins verwerkte gegevens. Met [eiseres] is de kantonrechter verder van oordeel dat aan de beginselen van artikel 5 lid 1 onder a en b AVG niet is voldaan, nu deze verwerking voor [eiseres] niet kenbaar was en bovendien buiten het – in het kader van de campagne van [de Stichting] op Schiphol – toegestane gebruik viel."
Schending artikelen 4 sub 12 en 5 lid 1 onder a en b AVG toegewezen.
"5.20. Het beroep van Schiphol op artikel 6 lid 1 sub f AVG faalt. (...) Het artikel ging immers niet over [eiseres] als persoon en het was uit informatieoogpunt dan ook niet nodig ter illustratie bij dit artikel de foto van [eiseres] te gebruiken."
"5.21. Ook het beroep van Schiphol op de uitzondering op de kennisgevingsplicht van artikel 14 lid 5 sub a en b AVG faalt. Dat medewerkers van de marketingafdeling van Schiphol zich niet bewust waren van de contactgegevens van [eiseres] komt voor rekening en risico van Schiphol."
"5.22. Het beroep van Schiphol op de artikelen 85 AVG en 43 Uitvoeringswet AVG baat haar niet nu het hier, zoals uit hetgeen hiervoor is overwogen blijkt, niet gaat om een verwerking voor uitsluitend journalistieke doeleinden."
"5.23. Met betrekking tot het beroep van [eiseres] op de artikelen 33 en 34 AVG is de kantonrechter van oordeel dat onvoldoende is gesteld of gebleken dat publicatie van de foto van [eiseres] op de website van [het Platform] in januari 2019 heeft geleid tot een verhoogd risico voor haar rechten en vrijheden als bedoeld in de AVG. (...) Bovendien is de foto nog geen 24 uur zichtbaar geweest bij het artikel op de website van [het Platform] , dat geplaatst was op een Nederlandse website in de Nederlandse taal, waarbij de naam van [eiseres] weliswaar op de foto, maar niet in de tekst van het artikel voorkwam. Zonder een concrete onderbouwing op dit punt valt niet in te zien dat de gemeenschap van [eiseres] in [land] bekend geworden is met deze publicatie."
Schending artikelen 33 en 34 AVG afgewezen.
"5.20. Het beroep van Schiphol op artikel 6 lid 1 sub f AVG faalt. (...) Het artikel ging immers niet over [eiseres] als persoon en het was uit informatieoogpunt dan ook niet nodig ter illustratie bij dit artikel de foto van [eiseres] te gebruiken."
"5.21. Ook het beroep van Schiphol op de uitzondering op de kennisgevingsplicht van artikel 14 lid 5 sub a en b AVG faalt. Dat medewerkers van de marketingafdeling van Schiphol zich niet bewust waren van de contactgegevens van [eiseres] komt voor rekening en risico van Schiphol."
"5.22. Het beroep van Schiphol op de artikelen 85 AVG en 43 Uitvoeringswet AVG baat haar niet nu het hier, zoals uit hetgeen hiervoor is overwogen blijkt, niet gaat om een verwerking voor uitsluitend journalistieke doeleinden."
"5.23. Met betrekking tot het beroep van [eiseres] op de artikelen 33 en 34 AVG is de kantonrechter van oordeel dat onvoldoende is gesteld of gebleken dat publicatie van de foto van [eiseres] op de website van [het Platform] in januari 2019 heeft geleid tot een verhoogd risico voor haar rechten en vrijheden als bedoeld in de AVG. (...) Bovendien is de foto nog geen 24 uur zichtbaar geweest bij het artikel op de website van [het Platform] , dat geplaatst was op een Nederlandse website in de Nederlandse taal, waarbij de naam van [eiseres] weliswaar op de foto, maar niet in de tekst van het artikel voorkwam. Zonder een concrete onderbouwing op dit punt valt niet in te zien dat de gemeenschap van [eiseres] in [land] bekend geworden is met deze publicatie."
Schending artikelen 33 en 34 AVG afgewezen.
De kantonrechter wijst ondanks erkenning van meerdere schendingen de verklaringen voor recht af.
De kantonrechter stelt de schade vast op het buitenrechtelijk door Schiphol gedane schikkingsvoorstel van €1.500,-.
De kantonrechter oordeelt dat ieder de eigen proceskosten draagt.
Ik betwijfel of dit geschil alleen betrekking heeft op de publicatie op het platform.
Het is een fijne uitspraak om naar te verwijzen bij claims over portretfoto's. De auteursrechthebbende heeft toestemming nodig -een quitclaim heet dat in vakjargon- van de geportretteerde om diens portret op te nemen in een beeldbank en te exploiteren. Zonder toestemming kan een claimende partij geen schade hebben wegens misgelopen inkomsten. Ook volgt uit de uitspraak dat een geportretteerde haar toestemming kan intrekken.
Voorbeeldbrief om een portretfoto te laten verwijderen.
Rechtbank Noord-Holland 28 oktober 2020, ECLI:NL:RBNHO:2020:8537
Rechtbank Noord-Holland 28 oktober 2020, ECLI:NL:RBNHO:2020:8537
Inbreuk op portretrecht
20 juni 2024 gepubliceerd
Bijgewerkt 28 juni 2024