09 oktober 2024

Het lelijke van lijdelijk

ECLI:NL:RBMNE:2024:5788
Rechtbank Utrecht
Gemachtigde eiser B.V. Algemeen Nederlands Persbureau ANP: Rosmalen Gerechtsdeurwaarders B.V.
Gedaagde procedeert in persoon
Rechter: mr. N.A.J. Purcell

Gedaagde maakt de houten kistjes waarin de Nipkowschijf uitgereikt wordt en heeft van het evenement in 2019 een foto van een winnaar met het kistje op haar website geplaatst. Op ANP is een serie foto's van de uitreiking te vinden die alle gemaakt zijn door fotograaf Mischa Schoemaker.

Gedaagde stelt een 'still' van de uitzending gebruikt te hebben en niet de foto van ANP. Rechter oordeelt dat het wél een foto is uit de beeldbank van ANP.
Aangezien de rechter in civiel recht alleen beslist over de geschilpunten die partijen zelf naar voren brengen -de zogenoemde lijdelijke beoordeling- krijgt ANP op alle punten, als onbetwist gesteld, gelijk.

"4.2. [gedaagde] heeft niet betwist dat ANP auteursrechthebbende is van de in haar databank opgenomen foto, zodat de kantonrechter dit als vaststaand aanneemt."
Gedaagde had bewijs kunnen vragen dat ANP de auteursrechthebbende is. ANP had dan een arbeidsovereenkomst of een akte van overdracht moeten overleggen. Ik vermoed dat de fotograaf een freelancer is die zijn rechten heeft behouden.

"4.7. (...) ANP heeft onweersproken en gemotiveerd gesteld dat zij gebruikelijk een vergoeding hanteert van € 181,50 per (gedeelte van een) jaar. Dit bedrag zal worden toegewezen."
Ook daar had gedaagde bewijs van kunnen vragen. Jaartarieven zijn hoogst ongebruikelijk in de markt en tarieven voor hergebruik van reeds openbaargemaakte foto's liggen fors lager. 

"4.8. De kantonrechter acht daarnaast een opslag van 25% als schadevergoeding redelijk wegens afbreuk aan zelfbeschikkingsrecht. Een en ander is door ANP onderbouwd en door [gedaagde] op zichzelf niet betwist. Dit komt neer op een bedrag van € 45,38."
Normaliter zit het 'zelfbeschikkingsrecht' in de prijs van een licentievergoeding inbegrepen.

"4.16. (...) De kantonrechter begrijpt de stelling van [gedaagde] zo dat zij van mening is dat ANP inbreuk maakt op de auteursrechten van [gedaagde] door het kistje in beeld te brengen op de foto zonder daarbij de naam van [gedaagde] als auteursrechthebbende te vermelden. (...) gelet op de kennelijk al jarenlange bestaande samenwerking gaat de kantonrechter er van uit dat er vanuit [gedaagde] , expliciet of impliciet, toestemming is gegeven voor de openbaarmaking van het kistje aan het publiek. Bovendien gaat het in dit geval om een foto van een actuele gebeurtenis, zodat op grond van artikel 16a Aw geen sprake is van een inbreuk op het vermeende auteursrecht van [gedaagde]."
De inbreuk die gedaagde ANP verwijt wordt afgewezen.

Gedaagde moet € 462,16 aan schadevergoeding en € 471,84 aan proceskosten betalen. Rente en haar eigen kosten komen daar nog eens bovenop.

Rechtvaardig? Absoluut niet.
Lijdelijk volgens de regels? Ja.
Fotozaak. Gedaagde had enige tijd een foto van uitreiking Nipkow-schijf in 2019 op haar website staan, omdat zij het kistje waarin de schijf zit, heeft gemaakt. ANP stelt dat zij auteursrecht heeft op foto en geen toestemming heeft gegeven voor publicatie op de website van gedaagde. Gedaagde stelt een 'still' van de uitzending gebruikt te hebben en niet de foto van ANP. Auteursrechtinbreuk vastgesteld en schadevergoeding toegewezen.

24 oktober 2024 gepubliceerd